Ressam İlhami Atalay, sanatta rastgele devir teceddüt peşinde olduğunu tabir ederek, “Ben sanatın ruhunda yenilenme olduğuna, teceddüt yoksa sanatın tıpkı anlamı olmadığına, sanatkarın zarfında bulunduğu çağı kavrayıp, ati çağı hissetmesi ve onun ilerisine geçerek yıpranmamış şeyler ortaya koyması gerektiğine inanıyorum.” dedi.
Ekin, tekellüm, olgun, spor, siyaset ve gelişim dünyasının aksakal isimlerini ” Türkiye’nin Çınarları” projesi kapsamında fotoğraflayan Küçük Asya Ajansı, bu kapsamda sanatçı İlhami Atalay’ı birlikte fotoğrafladı.
Artvin’üstelik 1948’de dünyaya gelen Atalay, AA muhabirine yaptığı açıklamada, iyice sanatlarda akademik eğitimin insanın ruhunu ve mizacını yaraladığını savunarak, “Akademik eğitim bilimi gençlerimizi hatalı yönlendiriyor. Gençlerimiz yabancı sanatçıların hayatını okuyup onlara özeniyor. Onlar dahi zat kültürlerini yaymak üzere bunlara erişimi kolaylaştırıyor. İlmi yerine sanatı geçindirmek için girmiyorlar akademiye. Onlar bu şekil yaşantıya özenerek giriyor.” diyerek konuştu.
Atalay, gelişigüzel sene üç bin kişinin tekellüm eğitimi veren okullardan çıkışlı olduğuna bel ederek, şunları aktardı:
“Peki üç bin kişiden ayrımsız can yetişiyor mu sanatçı olarak. Bu genişlik, eğitimin bozukluğunu, eğitimin sorgulanması, tartışılması gerektiğini gösteriyor. Ekin emperyalizmi bize kültürsüzleşmeyi, yoksulluğu, kul olmayı getirdi. Ego de kişi becerimle bu hars emperyalizminin açtığı derin yaraları süzgeçten geçirerek, yorumlayarak, ‘Kendimize kuşkusuz gün yapabiliriz?’ diye niteleyerek himmet gösteriyorum. Benim benzeri çizgim var, musahabe tarihinde izlediğim tıpkı kere. Sanatkarlarımız, Batı’nın özelliği olan bilimsel araştırı, gözlemleme ve teknolojik çoğalma yolunu izlemiyor. Takkadak Mağrip’ya özenerek, onun gözlüğüyle bakmaya çalışıyor, meseleleri Gün Batısı’ya uygunluğu üzerinden değerlendiriyorlar. Beyinlerini kiraya vermişler. Günindi üzere görüşme üretiyorlar. ‘Biz kimiz, neyiz, başka toplumlardan ne farkımız var, meselelere pekâlâ bakmamız geçişsiz?’ sorularını sormuyorlar. Ben bu sorular konusunda çalışıyorum.”
Meydana getirdiği seçme seride bakir yollar beğenmek üzere denemelerde bulunduğunu vurgulayan Atalay, “Bu yolu inceleyecek dinç sanatkarların yıpranmamış şeyler üretmesi ve eskimemiş yollar açması amacıyla çabalıyorum.” ifadelerini kullandı.
“Sanatın ruhunda yenilenme olduğuna inanıyorum”
İlhami Atalay, sanatta gelişigüzel antlaşma teceddüt peşinde olduğunu aktararak, “Bazı sanatçılar bir tane kalem tıpkı form ve laf çalışıp, varlık boyu onunla hatırlanmak ister. Konusu hangi olursa ona odaklanır ve bilcümle onunla ilgilendiren üretim yapar. Temsil geleneksel sanatlarda teceddüt yoktur. Orada dahi çalıştım. Onu aşmanız istenmiyor. Ego sanatın ruhunda yenilenme olduğuna, teceddüt yoksa sanatın bir anlamı olmadığına, sanatkarın içinde bulunduğu çağı kavrayıp, ati çağı hissetmesi ve onun ilerisine geçerek kullanılmamış şeyler ortaya koyması gerektiğine inanıyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
Son çalışmalarında hamsi gözünden sabah yeli aldığının altını çizen uz sanatçı, şu bilgileri verdi:
“Kainatın içerisindeki belirsiz çizgileri bulmak konusunda yıpranmamış bir felsefe üretiyorum. Daha doğrusu bunun sancılarını çekiyorum. en son yaptığım ‘Hiçlik’ serisinde, benzeri insanın ehil olduğu bütün nimetlerin tıpkı zaman elinden alınacağını düşündüğünde eşyanın on paralık tıpkısı kıymetinin kalmadığını, kendisinin aynı ‘tek’ olduğu kavramını inceledim. Hiçliğin sonsuzluğunda yüzen sanatçının üreteceği eserin, insanlara mabeyin ve küşayiş vereceğini düşünerek o seriyi yaptım. Hamsi gözünün hendesi yapısını inceleyerek oluşturdum. Geleneksel İslam sanatıyla bağlar kurdum, ahşap oymacılık, sedef kündekâri ile bağlantılar kurarak cins tıpkısı çağcıl İslam sanatı yapmaya mücahede ettim. Simetrisiz dengeye göre altın kuralları göstermeye çalıştım.”
“Abes kavramlar peşinde koşmanın cezası boşluğa kanıksamak tamam”
Kavramsal sanata dair da eleştiride kâin yordamlı ressam, “Bu, Batılıların ortaya attığı tıpkı öz. Bizimkiler dahi hala onun peşinde sürükleniyor. Kalıcılığı olmayan, ati kuşaklara hiçbir molekül vermeyen enstalasyonları görüyorum. Talebelerim içerisinden üstelik hakeza çalışmalar yapanlar çıktı. Bunlar kandırıcı şeyler. Yersiz kavramlar peşinde koşmanın cezası, boşluğa kanıksamak tamam.” dedi.
İlhami Atalay kimdir?
Ressam İlhami Atalay, 1948’üstelik Artvin’in Arhavi ilçesinde doğdu ve 1972’üstelik İstanbul Azamet Domuzuna Sanatlar Akademisini bitirdi.
Burslu adına 1973-1978’bile Berlin Büyüklük Güzel Sanatlar Akademisi ve Tatbiki Nutuk Akademilerinde gösterici ve zar halısı eğitimini tamamlayan Atalay, Fransa’bile cidar halısı ve konuşma araştırmalarında bulundu. Atalay, 1981-1983’te azade desinatör namına çalıştı. Sanatçı 1983’te İstanbul’a dönerek, baştan kılık çalışmalarına başladı.
Hafta sonları İstanbul Tasarım Merkezi’nde mektepli yetiştirmeye bitmeme fail Atalay, 2022’de “Temiz Fazıl Tevakki Etmek Ödülü”hangi layık görüldü.
Son adına İlhami Atalay’ın 75. veladet haset çerçevesinde, 33 eserine yer verilen kişisel fotoğraf sergisi, Atatürk Kültür Merkezi’nde (AKM) sanatseverlerle buluştu. korkulu ilgi gören sergi 22 Ocak’ta sona erdi.
