HDP Muş Milletvekili Şevin Ateşli; cezaevlerinde ateş iş, azap ve ahiret yolculuğu iddialarını TBMM gündemine taşıdı. Coşkun, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’a; “İnsan Hakları Derneği Ankara Şubesi’nin açıkladığı raporda, cezaevlerinde 13 kişinin ölümüne dair başlatılan aynı soruşturma var mıdır? Bakanlığınıza; cezaevlerinde ezinç, dağ muamele ve yaşanan doğruluk ihlallerine dair yapılan müracaat sayısı kaçtır?” sorularını yöneltti.
HDP Muş Milletvekili Şevin Ateşli, cezaevlerinde şiddetli muamele, ezinç ve ölüm iddialarını TBMM gündemine taşıdı. Ateşin, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın yanıtlaması istemiyle istifham önergesi verdi. Coşkun, önergesinin gerekçesinde şu değerlendirmeleri yaptı:
“Anayasa’nın 17. laddesi, ‘Herkes yaşama, maddesel ve manevi varlığını himaye ve geliştirme hakkına sahiptir. Gönül hakkı, bilcümle hakların temelidir. Kavga, sıkıyönetim ve yabansı hallerde dahi durdurulamaz, namevcut edilemez’ şeklindendir. Ancak cezaevlerinde yaşam hakkı başta girmek üzere birçok doğruluk ihlali yaşanmaktadır. İnsan Hakları Derneği (İHD) Ankara Şubesi’nin 27 Orak Ayı 2022’da açıkladığı rapora bakarak; 651’i tehlikeli, genişlik birkaç bin 517 sökel mevkuf ve hükümlünün olduğu cezaevlerinde Nisan-Mayıs-Haziran aylarında genişlik az 13 mevkuf ve mahkûm hayatını kaybetmiştir. Raporda, cezaevlerinde hayatını kaybedenlerin 5’i aheste sayrı, 4’nün kaka tıpkısı şekilde hayatını kaybettiği, 4’nün ise intihar ettiğinin iddia edildiği ifade edilmiştir.
“İHD RAPORUNA BAKARAK 90 TUTUKLU VE MAHKÛM DOĞRULUK İHLALİNE BAŞVURMUŞ”
İHD’nin raporunda; 76’sı İç Küçük Asya Bölgesindeki cezaevlerinde girmek için bütün 90 mevkuf ve hükümlünün İHD’ye türe ihlali başvurusunda bulunduğu; yaşanan doğruluk ihlalleri ve adaletli yargılama talebiyle ahiret yolculuğu orucu eylemlerinin Sincan Eş Cezaevi’nde kâin Sibel Balaç’ın 226’ncı ve Tekirdağ 1 No’lu Cezaevinde tutulan Gökhan Yıldırım’ın 220’inci gününü geride bıraktığı, afiyet durumlarının kötüye gittiği belirtilmiştir. Raporda, arz beş altı 15 kişinin İç Rum Bölgesindeki cezaevlerinde azap ve acı muameleye maruz kaldığı; ağırlaştırılmış müebbet hükümlüsü sıfır kişilerin de tekli odalarda tutulduğu, Afyon 1 Nolu T Tipi Cezaevi’nde tutuklulara ayakta sayımın dayatıldığı, Bolu F Tipi Cezaevi’nde tıpkı kişinin maruz kaldığı darp ve işkence dolayısıyla kolunun kırıldığı ve tedavi edilmediği; Çorum/ İskilip Ayan Cezaevi’ndeki aynı tutuklunun kolunda platin olduğu halde sakil işlerde çalıştırıldığı ve bu nedenle rahatsızlandığı, bir tutuklunun ise mahbes memurları marifetiyle dövüldüğü; Çorum/ Sungurlu T Tipi Cezaevi’hangi gönderme edilen benzeri tutuklunun dayatılan belirtik aramayı kabul etmemesi üzerine beş altı yaşama eliyle darp edildiği aktarılmıştır. Cezaevlerinde bildirişim hakkının engellendiği tamlanan raporda, mektuplarına el konulduğu, Yeni Dirim, Birgün ve Evrensel üzere gazetelerin tutuklulara verilmediği, bilgileri dışında bambaşka cezaevlerine irsal edildiği, bu kapsam dolayısıyla maddi ve manevi mağduriyetlerin yaşandığı ifade edilmiştir.”
“CEZAEVLERİNDE 13 KİŞİNİN ÖLÜMÜNE DAİR BAŞLATILAN BİR SORMACA VAR MIDIR?”
HDP’li Şevin Coşkun, Hak Bakanı Bekir Bozdağ aracılığıyla kayıtlı adına cevaplandırılması istemiyle şu soruları yönetti:
“İnsan Hakları Derneği Ankara Şubesi’nin açıkladığı raporda, cezaevlerinde 13 kişinin ölümüne dayalı başlatılan tıpkı sormaca var mıdır? Yaşamını yitiren çetin züğürt tutuklu ve hükümlülerden Mehmet Neşe, Abdullah Ece, Mehabetli Nuri Bakır, Kağan Kaşarlıoğlu ve Fethi Ün’ün afiyet hakkına erişimde ihlal olduğuna dayalı Bakanlığınızın bir tespiti var mıdır? 26 Nisan’da Patnos L Tipi Mecbur Cezaevi’nde Seyit Şahin’in, 19 April’da Antalya Sınırlı Cezaevi’nde Mehmet O., 20 Mayıs’ta Adana/ Ceyhan M Tipi Ilişkin Cezaevi’nde Y.E.Y., 8 Mayıs’ta Bolu F Tipi Ilişkin Cezaevi’nde Yusuf Akmısır’ın ölümüne ilişkin mahpushane yetkilileri eliyle öne sürülen intihar iddiaları akıllıcasına mudur? Kaka aynı şeklide yaşamını yitiren Ferhan Yılmayan, Ferhat Doğan, Sıddık Maksat ve Ayar Karademir’in ölüm nedenlerine dair benzeri araştırma yapıldı mı? Yapıldı ise ahiret yolculuğu nedenleri nelerdir?
“CEZAEVLERİNDE İŞKENCE, KIRICI PAZAR VE YAŞANAN HAK İHLALLERİNE DAİR YAPILAN REFERANS SAYISI KAÇTIR”
Adil yargılanma talebi ve hak ihlalleri dolayısıyla ölüm orucu eylemlerinin 226’ncı ve 220’nci gününü geride bırakan, sağlık durumları rastgele ahit kötüye revan Sibel Balaç ve Gökhan Yıldırım’ın durumundan bilgili mısınız? Bolu F Tipi Cezaevi’nde tıpkısı tutuklunun çarpma ve işkenceye maruz kaldığı, kolunun kırıldığı ve tedavi edilmediği; Çorum/İskilip Münhal Cezaevi’nde bile ayrımsız tutuklunun şiddete maruz kaldığı, değişik benzeri tutuklunun ise kolunda platin olduğu halde ağır sıklet işlerde çalıştırıldığı iddiaları akilane mudur? Çorum/Sungurlu T Tipi Cezaevi’ne irsal edilen benzeri tutuklunun dayatılan yalınlık aramayı kabul etmemesi üzerine çarpma edildiğine dayalı bilginiz var mıdır? Var ise sorumlular hakkında bir sormaca açılmış mıdır? Tutuklu ve hükümlülerin bildirişim hakkının engellenmesi, mektuplarına halk konulması, Eskimemiş Dirim, Birgün ve Cihanşümul gibi gazetelerin tutuklulara verilmemesinin gerekçesi nedir? Bakanlığınıza; cezaevlerinde eziyet, acı pazar ve yaşanan adalet ihlallerine dair yapılan başvuru sayısı kaçtır? Bu doğruluk ihalelerinin serencam bulması benzeri çalışmanız hangi antlaşma olacaktır?”
