Cumhur Reisi Recep Tayyip Erdoğan, ” Akkuyu’daki çalışmaları durumunda, bizzat heyetimle beraber izleyeceğim. Ondan sonra bile Sayın Putin’e oradaki gelinen durumu aktaracağım, söyleyeceğim. Ona bakarak de yol haritamızı belirleyelim diyeceğim.” ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Büyüklük Başkanı Putin ile Soçi’de yaptığı görüşmenin arkası sıra, Türkiye dönüşünde uçakta gazetecilerin sorularını yanıtladı ve değerlendirmelerde bulundu.

Erdoğan, Rusya Oran Başkanı Putin’in davetine icabetle Soçi’ye yaptığı say ziyaretini “olumlu, kalburüstü” tıpkı şekilde tamamladıklarını belirterek, “Sayın Putin’le 19 Temmuz’da Tahran’birlikte bire bir araya gelmemizin arkası sıra Soçi’üstelik düet ilişkilerimizi ve uluslararası meseleleri içten değerlendirdik. Efdal Seviyeli İş Birliği Konseyimizin müteakip toplantısını Türkiye’üstelik yarmak için Sayın Putin’e davetimi gerçekleştirdim.” dedi.

Türk-Zalim ilişkilerinin yüz yüze kaldığı saha okumaların üstesinden diyalog ve teşrikimesai ile gelmeyi başardığına belen fail Erdoğan, şöyle konuştu:

“Sayın Putin’le üretim ettiğimiz aykırı cesaret ve saygıya dayalı eş içtihat, ilişkilerimizin teminatıdır. Bulunan koşullar altında önemli olan, ilişkilerimizi ortak çıkarlarımız temelinde ve arsıulusal hep süresince gitmek, ati götürmektir. İkili görüşmemizde ticari ve ekonomik gelişim birliğimizin daha da geliştirilmesi üzerinde içten düşünüm alışverişinde bulunduk. Ticarette hedefimizi henüz ilk 100 bilyon dolar adına anlatım etmiştik. Bu doğrultuda erke özellikle kalkmak üzere, ticaret, turizm ve tarım kadar alanlarda gelişim birliğimizi geliştirmek istiyoruz. İkili ticaret hacmimizin henüz kararlı benzeri zemine kavuşmasını uydurmak noktasında kararlıyız. Hesaplı ve ticari ilişiklerimize dair kat haritası mahiyetinde ayrımsız anlaşma zaptı dahi Soçi’dahi Tecim Bakanımız ile Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak yoluyla imzalandı. Suriye’dahi yuvalanan terör örgütlerine cebin atılabilecek adımları de aramızda niyet ettik. Suriye’nin yer bütünlüğünü gözdağı fail, Suriyeli kardeşlerimizle birlikte askerimize, polisimize, asayiş güçlerimize, sivil vatandaşlarımıza saldıran bu cani sürüleriyle mücadelemize birlikte müstelzim cevabı ödeme kararında üstelik uygun kaldık.”

” Ukrayna’daki savaşın kazananı olmayacağını başından beri vurguluyorum”

Erdoğan, Rusya’yla sürdürdükleri diyaloğun müspet yansımalarına Kafkaslar’de, Suriye’da ve Ukrayna’üstelik tanık olduklarına dikkati çekerek, şöyle devam etti:

“Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden ihraç edilmesine yönelik adım, bunun en üst global örneğidir. Şimdi balaban olan, planın sağlıklı şekilde uygulanması ve oluşan olumlu havanın İstanbul’daki müzakerelere dönüşe yönelik konkre adımlara tahvil edilmesidir. Ukrayna’daki savaşın kazananı olmayacağını esasen beri vurguluyorum. Sahadaki sıkıntılara karşın krizin müracaat masasında çözüleceğine olan etkili inancımı birlikte koruyorum. Sayın Putin’e, Sayın Zelenski’yle görüşmesine familya sahipliği yapabileceğimizi bir öğün henüz hatırlattım. Karadeniz’den komşumuz Rusya’yla diyaloğumuzu, bölgesel ve toptan barışa ulama arz etmek için herhangi bir alanda ilerletmeye devam edeceğiz.”

Reisicumhur Erdoğan, Soçi’deki görüşmelerin, Türkiye ve Rusya özellikle tevessül etmek amacıyla, toprak için hayırlara çevirgeç olmasını diledi.

“Tarafların buradaki yaklaşımı şişman önem en ediyor”

Gazetecilerin sorularını da yanıtlayan Erdoğan, bir gazetecinin, “Ukrayna ve Rusya savaşının önlenmesinde, bitirilmesinde benzeri bırakışma söz konusu mu, mümasil zamanda gerçekleşir mi ve Türk diplomasisi bu noktada racon alır mı?” sorusunu, “Türk diplomasisi aslında üzerine sakıt bu görevi başarılı ayrımsız şekilde sürdürüyor. Burada temas güçlük söz konusu değil fakat tabiatıyla tarafların buradaki yaklaşımı büyük ehemmiyet sunu ediyor. Eğer yanlar, verilen sözlerin üzerinde epey duygunluk gösterip dururlarsa bu işi yavaş manada çözebilecek aynı imkana ehil olduğumuzu veyahut bile yaklaştığımızı görüyorum. Bunun olmaması için bu noktada ayrımsız sebep bahis konusu değil.” şeklinde yanıtladı.

Görüşmede Suriye konusunun ele alındığı anımsatılarak, henüz önceki Rusya’nın hakeza ayrımsız askeri harekata cebin çıktığı, çokça ısıdam bakmadığına ilişkin tavrının bitmeme edip etmediği ve görüşmelerde bu konunun ne çerçevede ele alındığına ilişik soruyu ise Erdoğan, şöyle cevapladı:

“Sayın Putin, konuyla ilişkin Türkiye’ye yönelik adil benzeri yaklaşım sürdürüyor. Terörle savaş noktasında temas devir yanımızda olacağını hele bile tabir ediyor. Burada şunu bize telmih ediyor: ‘Mümkün olduğunca bunları, rejimle gelişigüzel çözme yolunu tercih ederseniz haddinden fazla daha isabetli olur.’ üzere bir yaklaşımı var. Tığ bile diyoruz kim şu anda bizim istihbarat örgütümüz, Suriye istihbaratıyla elhak bu konuları yürütüyor amma hep maslahat belirgi kabul etmek. ‘Şayet istihbaratımız, Suriye istihbaratıyla bu çalışmayı yürütürken buna rağmen bibi orada terör örgütleri fellek fellek at oynatıyorsa bu konuda bize bindi vermeniz gerekiyor.’ diyoruz. Bu konuda dahi mutabakatımız var.”

“Onlar dahi hele banko süreci yatırmak kadar tıpkı şeyi akseptans etmiyorlar”

Erdoğan, bire bir gazetecinin, Cumhuriyet tarihinin yer iri projelerinden biri olan Akkuyu Nükleer Santrali’nin önemine değinerek, “Sizin erke konusunda dahi bildirme başından beri çok sık aksan yaptığınız konulardan tıpkı tanesi yerlileşme ve millileşme. Rus tarafı ile bire bir Türk ortağın girişimi kendisine yola sâdır IC İçtaş, zaman içinde önemli bir hikmet birikimi ve know-how üretmişti ancak gücük müddet önce ilginç bire bir gelişme oldu ve Moskof tarafı Rosatom nısıf yarıya ortak olduğu bu şirkette çalışmalarını durdurdu ve feshetti. Acaba bu konu gündeme geldi mi? Siz lacerem değerlendiriyorsunuz? Bu hamle, bu projenin gecikmesi veya Türk tarafının aynı miktar elan böyle taşeronlaştırılmasına sebep kabil mi? Hakeza tıpkısı risk görülüyor mu?” şeklindeki sorusunu bile şöyle yanıtladı:

“Bittabi böyle ayrımsız konuyu görüşmemek imkânsız. Görüştük. Akkuyu Çekirdeksel Dokunaklı Santrali, ülkemizin enerji stratejisi zarfında ayrı aynı öneme eş. Akkuyu’nun önce reaktörünü 2023 yılında hizmete ahiz hedefimiz sürüyor. Bu hususları, Acımasız tarafıyla görüşmelerimizde bire bir kere henüz ele aldık. ’25 bin yaşama şu anda çalışmıyor. Bura kapatıldı.’ üzere ifadeler söyleniyor. Böyle bir şeyi ben de akseptans etmedim, Rus tarafı bile kabul etmiyor. Çalışıyorlar. Demincek önümüzdeki hafta Mersin Taşucu’nda Abdülhamit Konak taharri gemimizi uğurlamaya gittiğimde ayrımsız dönme oradan Akkuyu’ya geçeceğim. Akkuyu’daki çalışmaları durumunda, şahsen heyetimle beraber izleyeceğim. Ondan sonraları üstelik Sayın Putin’e oradaki gelinen durumu aktaracağım, söyleyeceğim. Ona bakarak de nöbet haritamızı belirleyelim diyeceğim. Yani onlar da hele kesinlikle süreci durdurmak gibi bire bir şeyi akseptans etmiyorlar.”

“Sayın Putin’le ruble üzerinde uygun kaldık”

Reisicumhur Erdoğan, ziyaretin kazançlı boyutu ve özellikle Türkiye ile Rusya beyninde natürel gazda eskimemiş aynı konvansiyon olup olmadığına ilişik istifham üzerine, Türkiye namına kapılarının herkese engelsiz olduğunu, Türkiye’bile kimler yatırım yapmak isterse onlara gelişigüzel kalem desteği vereceklerini söyledi.

“Zira Türkiye, dünyada sadece bu akıbet gelişmelerde değil, bunun dışında de erkin ilişki ekonomisinin genişlik önemli tıpkı yıldızlı kapısıdır.” diyen Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bittabi bu Soçi ziyaretinin bir güzel tarafı dahi şu oldu: Sayın Putin’le ruble üzerinde uygun kaldık. Ruble noktasında bu alışverişlerimizi yapacağımız amacıyla o bile tabiatıyla Türkiye-Rusya arasında mali noktada ayrı ayrımsız güç kaynağı namına Rusya’ya ve Türkiye’ye inşallah kazandıracak. Tıpkısı bile Rusya’nın Saksı kartı var. Şu anda bizim beş bankamız bunun üzerinden çalışmalarını sürdürüyor. Burada bile çok kırıcı gelişmeler var. Bu üstelik tabii Rusya’dan mevrut turistleri çokça haddinden fazla rahatlatan ayrımsız proses. Onlarla alışverişini, otel ödemelerini yapabiliyorlar. Bu üstelik elbette hem onlar üzere hem bizim üzere haddinden fazla haddinden fazla rahatlatıcı bir bütün. Bu ziyaretimizde Rusya Hat Bankası Başkanı ile bizim Model Bankası Başkanımız bile görüşmelerini yaptılar.”

” Azerbaycan’ın Londra Büyükelçiliğine saldırıyı de akseptans edilemez buluyoruz”

Reisicumhur Erdoğan, bir gazetecinin, Azerbaycan- Ermenistan gerilimi üstüne Rusya’dan iki taraf için üstelik “itidal” açıklaması geldiğini belirterek, “Gerilim artar mı?” şeklindeki sorusu üzerine şunları kaydetti:

“İlham kardeşimle iki ahit önce bunları etraflıca konuştuk. Öncelikle tıpkısı Azerbaycanlı kardeşimizin şehit olmasına illet olan saldırıyı kınıyoruz. Karabağ, Azerbaycan’ın uluslararası tanınmış sınırları içerisinde saha kayran Azerbaycan toprağıdır. Azerbaycan, tabii topraklarında yasa dışı tek silahlı unsurun bulunmasını istemiyor. Üçlü Bildiri’den bu yana tahminî iki sene geçti. Ermenistan’ın buradaki taahhütlerini bile bire bir dakika önce yerine getirmesi ehemmiyet taşıyor. Azerbaycan’ın Londra Büyükelçiliğine saldırıyı dahi kabul edilemez buluyoruz. Bu olayın ciddiyetle ve mufassal tıpkısı şekilde soruşturularak faillerine lazım cezaların verileceğini ümit ediyoruz.”

(Sürecek)